صنعت همواره با غولهای قدرتمندی سروکار دارد که جابهجایی و حمل اشیاء سنگین و حجیم را برعهده میگیرند. یکی از این غولهای کارآمد، جرثقیل دروازه ای است که با قامت بلند و استوار خود، نقشی اساسی در بنادر، کارخانهها، نیروگاهها و پروژههای عمرانی ایفا میکند. اما جرثقیل دروازه ای چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در این مقاله قصد داریم به طور جامع به این پرسشها پاسخ دهیم و شما را با دنیای این ماشینهای خارقالعاده آشنا کنیم.
جرثقیل دروازه ای نوعی جرثقیل سقفی است که به جای اتصال به سازه سقف، بر روی دو پایه یا ستون مستقل نصب میشود. این نوع جرثقیل شبیه به یک دروازه غولپیکر است که میتواند در فضای باز و بسته به منظور جابهجایی و حمل بارهای سنگین و حجیم مورد استفاده قرار گیرد.
به دلیل استفاده مداوم از جرثقیل دروازهای در شرایط سنگین، نیاز به تعمیر و نگهداری دائمی این وسیله اجتنابناپذیر است. برای اجرای کارهای تعمیر جرثقیل، ابتدا باید عیوب و مشکلات فنی آن شناسایی شود.
سپس با استفاده از تجهیزات و ابزارهای مناسب، تعمیرات لازم انجام میشود. هر چند تعمیر جرثقیل نیازمند دقت و تخصص فنی است، اما با انجام منظم تعمیرات و نگهداری، عمر مفید این وسیله افزایش مییابد و خطرات احتمالی در استفاده از آن کاهش مییابد.
در خرید جرثقیل، حتما به ویژگی های فنی جرثقیل دروازه ای مانند ظرفیت بارگیری، برقراری ایمنی، و کارایی دستگاه توجه کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید. اگر نیاز به خرید جرثقیل دارید، حتماً قبل از خرید، مطالعه و مقایسه مدلها و برندهای مختلف را در نظر بگیرید تا برای خود یک انتخاب بهتر داشته باشید.
جرثقیل دروازه ای نوعی جرثقیل سقفی هستند که به جای اتصال به سازه ساختمان، بر روی دو پایه مستقل سوار میشوند. این نوع جرثقیلها در فضای باز و برای بارگیری و تخلیه مواد سنگین مانند کانتینرها، کشتیها و واگنها استفاده میشوند.
به طور کلی نه تنها در خرید جرثقیل ها، بلکه در خرید لیفتراک هم از اهمیت بالایی برخوردار است. در خرید لیفتراک هم باید به انواع مختلف آن و ویژگی هایی که دارند وجه کرد تا بهترین نوع و مناسب ترین نوع آن را خریداری کرد.
این نوع جرثقیل رایجترین نوع جرثقیل دروازه ای است که از دو پایه و یک پل تشکیل شده است. پل جرثقیل میتواند به صورت تک پل یا دو پل باشد. جرثقیلهای دروازهای کامل برای بارگیری و تخلیه در محوطههای بزرگ مانند اسکلهها و انبارها استفاده میشوند.
این نوع جرثقیل از یک پایه و یک پل تشکیل شده است. پایه جرثقیل به سازه ساختمان متصل میشود و پل جرثقیل به صورت افقی در طول ساختمان حرکت میکند. جرثقیلهای دروازهای نیمه برای بارگیری و تخلیه در محوطههای کوچکتر مانند کارگاهها و سولهها استفاده میشوند.
این نوع جرثقیل از یک پایه و یک بازوی افقی تشکیل شده است. بازوی جرثقیل میتواند به صورت ثابت یا متحرک باشد. جرثقیلهای دروازهای کنسولی برای بارگیری و تخلیه در محوطههای محدود مانند اسکلههای کوچک و کارگاههای ساختمانی استفاده میشوند.
این نوع جرثقیل بر روی ریلهایی که در زمین تعبیه شدهاند حرکت میکند. جرثقیلهای دروازهای ریلی برای بارگیری و تخلیه در محوطههای بزرگ مانند بنادر و کارخانههای بزرگ استفاده میشوند.
در جدول زیر، به طور خلاصه به مقایسه انواع جرثقیل دروازه ای می پردازیم:
نوع جرثقیل | مزایا |
جرثقیل دروازهای کامل | ظرفیت بارگیری بالا |
جرثقیل دروازهای نیمه | قیمت مناسب |
جرثقیل دروازهای کنسولی | فضای اشغال شده کمتر |
جرثقیل دروازهای ریلی | قابلیت جابجایی در محوطههای بزرگ |
“جرثقیل دروازه ای” به دلیل تنوع در نوع و ظرفیت، در طیف گستردهای از صنایع و کاربردها مورد استفاده قرار میگیرد. البته این نکته برای لیفتراک ها هم قابل توجه است که قیمت لیفتراک مانند قیمت جرثقیل در کاربردهای مختلف آن تفاوت هایی را داراست.
برخی از رایجترین کاربردهای این نوع جرثقیلها عبارتند از:
بارگیری و تخلیه کانتینرها: جرثقیلهای دروازهای دو پل با ظرفیت بار بالا، برای بارگیری و تخلیه کانتینرها در بنادر و اسکلهها به کار میروند.
جابهجایی تجهیزات و بارهای حجیم: جرثقیلهای دروازهای با ظرفیتهای مختلف، برای جابهجایی تجهیزات و بارهای حجیم در بنادر و اسکلهها مورد استفاده قرار میگیرند.
بلند کردن و حمل ماشینآلات سنگین: جرثقیلهای دروازهای تک پل و دو پل برای بلند کردن و حمل ماشینآلات سنگین در کارگاههای صنعتی به کار میروند.
مونتاژ قطعات حجیم در خط تولید: جرثقیلهای دروازهای با ظرفیت بار بالا، برای مونتاژ قطعات حجیم در خط تولید کارخانهها مورد استفاده قرار میگیرند.
جابهجایی ترانسفورماتورها و تجهیزات سنگین: جرثقیلهای دروازهای دو پل با ظرفیت بار بسیار بالا، برای جابهجایی ترانسفورماتورها و تجهیزات سنگین در نیروگاهها به کار میروند.
بلند کردن و نصب ستونهای پل: جرثقیلهای دروازهای با ظرفیت بار بالا، برای بلند کردن و نصب ستونهای پل در پروژههای پلسازی و ساختوساز مورد استفاده قرار میگیرند.
جابهجایی و حمل قالبهای بتنی: جرثقیلهای دروازهای برای جابهجایی و حمل قالبهای بتنی در پروژههای عمرانی به کار میروند.
بلند کردن و جابهجایی بدنه کشتی: جرثقیلهای دروازهای با ظرفیت بار بسیار بالا، برای بلند کردن و جابهجایی بدنه کشتی در کارخانههای کشتیسازی به کار میروند.
نصب و راهاندازی تجهیزات کشتی: جرثقیلهای دروازهای برای نصب و راهاندازی تجهیزات کشتی در کارخانههای کشتیسازی مورد استفاده قرار میگیرند.
جرثقیلهای دروازهای به دلیل تنوع در نوع و ظرفیت، مزایای مختلفی را برای کاربران خود به ارمغان میآورند. جرثقیلهای دروازهای به دلیل سیستم کنترل الکتریکی و کابین اپراتور، به راحتی قابل هدایت و کنترل هستند.
نه تنها برای جرثقیل، بلکه برای لیفتراک هم تعمیر، یکی از ویژگی های حائز اهمیت است. تعمیر لیفتراک یکی از مزیت های اصلی آن به شمار می رود، زیرا لیفتراک ها با توجه به کاربردشان، قیمت نسبتا بالای دارند که هر صنعت گری توانایی خرید لیفتراک جدید را ندارد.
اپراتور جرثقیل میتواند با استفاده از جوی استیکها و دکمههای موجود در کابین، تمام حرکات جرثقیل را به طور دقیق کنترل کند. سیستمهای نمایشگر و هشدار دهنده نیز به اپراتور در انجام کار به طور ایمن و کارآمد کمک میکنند.
تنوع در نوع و ظرفیت جرثقیلهای دروازهای، امکان استفاده از آنها در طیف گستردهای از صنایع و کاربردها را فراهم میکند. جرثقیلهای دروازهای با ظرفیتهای مختلف، از چند تن تا چند صد تن، برای جابهجایی بارهای مختلف از نظر وزن و ابعاد مناسب هستند.
همچنین، امکان تجهیز جرثقیلهای دروازهای به ابزارهای مختلف مانند قلاب، سبد، و بالابرهای مغناطیسی، انعطافپذیری آنها را در انجام کارهای مختلف افزایش میدهد.
طراحی و ساختار محکم جرثقیلهای دروازهای، ضریب ایمنی بالایی را برای آنها به ارمغان میآورد. استفاده از سیستمهای ترمز و ایمنی پیشرفته، مانند ترمزهای الکترومغناطیسی و محدود کنندههای بار، خطر بروز حوادث را به حداقل میرساند.
همچنین، بازرسی و نگهداری دورهای جرثقیلها توسط متخصصان مجرب، تضمین کننده عملکرد ایمن و پایدار آنها در طول زمان خواهد بود. استفاده از جرثقیلهای دروازهای به دلیل سرعت و راندمان بالا، در بلندمدت منجر به صرفهجویی در هزینهها میشود.
جرثقیلهای دروازهای میتوانند کارهایی که قبلاً توسط چندین نفر و با استفاده از تجهیزات مختلف انجام میشد، به تنهایی و با سرعت و دقت بیشتر انجام دهند. همچنین، کاهش خطر بروز حوادث و صدمات ناشی از کار با جرثقیلهای دروازهای، هزینههای مربوط به درمان و غرامت را نیز به حداقل میرساند.
کار با جرثقیل دروازه ای نیازمند آموزش و مهارت است. اپراتور جرثقیل دروازه ای باید با تمام اجزای جرثقیل، نحوه عملکرد آنها و همچنین نکات ایمنی مربوط به کار با جرثقیل آشنا باشد. مراحل زیر نحوه کار با جرثقیل دروازه ای را به طور خلاصه شرح می دهد:
1.بازرسی قبل از استفاده: قبل از استفاده از جرثقیل، اپراتور باید تمام اجزای جرثقیل را به طور کامل بازرسی کند تا از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کند.
مواردی که باید بررسی شوند شامل:
وضعیت پایه ها و پل جرثقیل
وضعیت بالابر و قلاب
وضعیت سیم بکسل ها
وضعیت سیستم کنترل
علائم هشدار دهنده
این کار شامل:
تنظیم ارتفاع قلاب
تنظیم موقعیت جرثقیل در طول مسیر
اتصال بار به قلاب
کار با جرثقیل دروازه ای، مانند هر نوع کار با ماشینآلات سنگین، خطرات بالقوهای را به همراه دارد. رعایت نکات ایمنی، ضامن سلامتی شما و افراد حاضر در محل کار خواهد بود.
از سالم بودن تمام اجزای جرثقیل، مانند سیم بکسلها، قلاب، ترمزها، و سیستمهای هشدار دهنده، اطمینان حاصل کنید. ظرفیت بار جرثقیل را به طور دقیق مشخص کنید و از بارگیری بیش از حد آن خودداری کنید.
محل کار را از وجود افراد و اشیاء متفرقه خالی کنید. از علائم و هشدارهای ایمنی موجود در محل کار و روی جرثقیل غافل نشوید. از پوشیدن لباسهای گشاد و نامناسب که میتوانند در گیر شدن با اجزای جرثقیل خطرآفرین باشند، خودداری کنید.
همیشه از کابین اپراتور برای هدایت جرثقیل استفاده کنید. هنگام بارگیری و تخلیه بار، دقت و تمرکز کافی داشته باشید. از حرکت ناگهانی و شتابزده جرثقیل خودداری کنید. از قرارگیری در زیر بار آویزان از جرثقیل خودداری کنید.
در صورت مشاهده هر گونه نقص فنی یا مشکل در عملکرد جرثقیل، کار را متوقف کرده و به مسئولین مربوطه اطلاع دهید. بار را به طور کامل بر روی زمین قرار داده و سپس جرثقیل را خاموش کنید. محل کار را از وجود هر گونه خطر احتمالی پاکسازی کنید. علاوه بر موارد ذکر شده، توجه به موارد زیر نیز ضروری است:
اپراتور جرثقیل باید آموزشهای لازم را در خصوص نحوه کار با جرثقیل و نکات ایمنی مربوطه دیده باشد. جرثقیل دروازه ای باید به طور دورهای توسط متخصصان مجرب بازرسی و سرویس شود. اپراتور و سایر افراد حاضر در محل کار باید از تجهیزات ایمنی مانند کلاه ایمنی، کفش ایمنی، و عینک ایمنی استفاده کنند.
جرثقیل دروازه ای به عنوان یکی از پرکاربردترین تجهیزات در صنایع مختلف، مزایای متعددی را برای کاربران خود به ارمغان میآورند. تنوع در نوع و ظرفیت این نوع جرثقیلها، امکان استفاده از آنها در طیف گستردهای از کاربردها را فراهم میکند.
با این حال، کار با جرثقیل دروازه ای نیز مانند هر نوع کار با ماشین آلات سنگین، خطرات بالقوهای را به همراه دارد. رعایت نکات ایمنی، ضامن سلامتی شما و افراد حاضر در محل کار خواهد بود. امیدوارم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید.